ورزش تنیس، تاریخچه، تجهیزات و قوانین

ورزش تنیس، یکی از جذاب‌ترین ورزش‌های دنیا و البته یکی از سخت‌ترین ورزش‌هاست. این رشته، همیشه آدم‌های سخت‌جان و رقابتی را به زمین بازی خود دعوت کرده است و اگر دقت کرده باشید، ما همیشه اخبار تورنمنت‌های مختلف ورزش تنیس را در بین اخبار ورزشی می‌شنویم. به‌علاوه به قول رافائل نادال تنیس یک ورزش ذهنی هم هست و همین باعث می‌شود تنیسورها این رشته را بهترین ورزش برای تمرکز و آرامش ذهنی بدانند. البته برخی از ورزشکاران مثل ماریا شاراپوورا حتی تنیس را فراتر می‌برند؛ ماریا معتقد است «با تنیس، من همه چیز را دربارۀ خودم می‌گویم». ما در اکتیک می‌خواهیم ببینیم تجربه ورزش تنیس چگونه است؟ این ورزش از کجا آمده است و باید چه تجهیزاتی برای اجرای آن داشت؟ اکتیک جهان تجربه‌ها و ارتباط با متخصصان محلی، چه به‌صورت آفلاین و چه آنلاین است، با ما همراه باشید و از تجربه تنیس بازی کردن در کنار میزبان‌های اکتیک لذت ببرید:

ریشۀ واژه تنیس

بعضی از تاریخ‌نگاران معتقدند که مصریان باستان، یونانی‌ها و رومی‌ها نسخه‌های مختلفی از تنیس را بازی می‌کردند. نقاشی یا نوشته‌ای از بازی‌های مشابه ورزش تنیس در آن زمان کشف نشده است، اما چند کلمه عربی مربوط به دوران مصر باستان به عنوان مدرک پیدا شده است. این تئوری می‌گوید که نام تنیس از شهر مصری Tinnis در کنار رود نیل گرفته شده و کلمه راکت از کلمه عربی rahat که به‌معنای کف دست است، اقتباس شده است.

جدای از این دو کلمه، شواهدی دال بر وجود هرگونه ورزش تنیس قبل از سال ۱۰۰۰ وجود ندارد و بسیاری از مورخان اولین خاستگاه این بازی را به راهبان فرانسوی قرن یازدهم یا دوازدهم نسبت می‌دهند که در مقابل دیوارهای صومعه خود می‌ایستادند و بدون راکت و با دست چیزی شبیه به ورزش تنیس را بازی می‌کردند. این بازی نام jeu de paume را به خود گرفت که به معنای «بازی دست» است. بسیاری از کسانی که ریشه‌های باستانی‌تر را مورد بحث قرار می‌دهند، استدلال می‌کنند که تنیس از tenez فرانسوی گرفته شده است، که به معنای «این را بگیر» است. داستان اختراع ورزش تنیس را در قسمت بعد ادامه می‌دهیم.

راکت تنیس چگونه اختراع شد؟

همان‌طور که بازی تنیس برای راهبان فرانسوی محبوب‌تر می‌شد، آن‌ها فهمیدند که زدن توپ با دست برهنه، خیلی مکافات دارد. به‌همین‌دلیل بازیکنان شروع به استفاده از دستکش کردند، این دستکش در ابتدای کار بین انگشت‌ها را پوشش می‌داد و کل دست را نمی‌پوشاند، درواقع شبیه به دستکش بیس‌بال نبود. بعد از آن، این راهبان تصمیم گرفتند یک سطح بافتنی درست کنند که به یک دسته متصل بود و اینجا بود که راکت به بازار آمد. آن زمان توپ‌های لاستیکی امروزی هنوز ساخته نشده بود و توپْ دسته‌ای از مو، پشم یا چوب پنبه بود که در نخ و پارچه یا چرم پیچیده می‌شد، البته در سال‌های بعد این توپ با نمد دوخته می‌شد تا تبدیل شود به چیزی شبیه به توپ بیس‌بال مدرن امروزی.

زمین تنیس قبلاً چه شکلی بوده است؟

در سال ۱۵۰۰، یک راکت چوبی که با روده گوسفند درست می‌شد، و همچنین یک توپ چوب پنبه‌ای که حدود سه اونس یا ۸۵ گرم وزن داشت، تجهیزات تنیسورها را می‌ساخت. زمین‌های تنیس اولیه با زمین‌های مدرن «تنیس روی چمن»، کاملاً متفاوت بود. زمین‌های تنیس اولیه چیزی بود که حالا ما به آن «تنیس واقعی» یا real tennis می‌گوییم. یکی از زمین‌ها در همپتون کورت انگلستان است و در سال ۱۶۲۵ ساخته شده است و هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنها تعداد انگشت شماری از این زمین‌ها باقی مانده است. این زمین‌ها، یک زمین باریک و سرپوشیده است که در آن، توپ از دیوارهایی پخش می‌شود که شامل تعدادی دهانه و سطح با زاویه عجیب‌و‌غریب است که بازیکنان برای اهداف استراتژیک مختلف، به سمت آن هدف می‌گیرند. تور در دو گوشه پنج فوت یا ۱.۵ متر ارتفاع و در وسط سه فوت یا حدود ۹۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد و همین یک افتادگی در وسط تور ایجاد می‌کند.

تاریخچه تنیس؛ بازی پادشاهان چگونه آغاز شد

اشراف، ورزش تنیس را از راهبان آموختند، و برخی گزارش‌های تاریخی می‌گویند که تا قرن سیزدهم حدود ۱۸۰۰ زمین تنیس در فرانسه وجود داشته است. باور کنید این تعداد زمین همین حالا در کل ایران پیدا نمی‌شود. این بازی بعد از مدتی چون محبوب شد به‌عنوان یک انحراف در نظر گرفته شد و هم پاپ و هم لویی چهارم تلاش کردند، آن را ممنوع کنند. گویا آن زمان هم ممنوع‌کردن پدیده‌های جمعی و لذت‌بخش، مد بوده است. ورزش تنیس به زودی به انگلستان گسترش یافت، جایی که هنری هفتم و هنری هشتم آنقدر از تنیس خوششان آمد که ساخت زمین‌های بیشتری را در دستور کار خودشان قرار دادند. اینجا بود که تنیس کم‌کم به بازی شاهان تبدیل می‌شد و راه خودش را از ورزش‌های قابل دسترس برای تمام مردم جدا می‌کرد.

محبوبیت این بازی در طول دهه ۱۷۰۰ تقریباً کاهش یافت اما در طول دهه ۱۸۵۰، بازیکنان با استفاده از توپ‌های لاستیکی و در فضای باز و روی زمین‌های چمنی، نوع متفاوتی از تنیس را راه انداختند. این بازی در فضای باز، البته، با بازی‌ای که در فضای داخلی و با استفاده از دیوارها انجام می‌شد، کاملاً متفاوت بود؛ بنابراین چندین قانون جدید برای تنیس در این فضای جدید، تدوین شد. در سال ۱۸۷۴، سرگرد والتر سی وینگفیلد در لندن، تجهیزات و قوانین یک بازی بسیار شبیه به تنیس مدرن را به ثبت رساند. در همان سال اولین زمین‌های تنیس در ایالات متحده ظاهر شد. در سال بعد هم مجموعه‌ای از تجهیزات برای استفاده در روسیه، هند، کانادا و چین فروخته شد.

در سال ۱۸۷۷، کلوپ All England اولین تورنمنت ویمبلدون را برگزار کرد و کمیته مسابقات، ورزش تنیس را با یک زمین مستطیل شکل و مجموعه‌ای از قوانین که اساساً بازی‌ای است که امروزه می‌شناسیم، ارائه کرد. تور هنوز در کناره‌ها پنج فوت ارتفاع داشت، چیزی که متعلق به جد بازی بود، و باکس‌های سرویس هم ۲۶ فوت عمق داشتند، اما در سال ۱۸۸۲، مشخصات به شکل فعلی‌ای که ما امروز می‌شناسیم تغییر کرد.

افرادی که سه ساعت در هفته (با شدت متوسط) تنیس بازی می‌کنند، خطر مرگ به هر دلیلی را به نصف کاهش می‌دهند.

حرف علم درباره فواید ورزش تنیس

ورزش تنیس در طول تاریخ به عنوان یک ورزش مفرح، معروف بوده است. به‌هرحال ورزشی که شاهان و بورژواها به‌دنبال آن بوده‌اند، صدالبته که نمی‌تواند مایه ناراحتی باشد. اما آیا این حقیقت دارد؟ به گفته دانشمندان، ورزش تنیس هنوز هم یکی از بهترین ورزش‌هایی است که هر کسی می‌تواند انتخاب کند. ما چند تحقیق علمی درباره این موضوع را بررسی کرده‌ایم که در ادامه درباره آنها خواهید خواند.

طبق گفته دکتر رالف پافن بارگر از دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد، افرادی که سه ساعت در هفته (با شدت متوسط) تنیس بازی می‌کنند، خطر مرگ به هر دلیلی را به نصف کاهش می‌دهند. همچنین به گفته دکتر جوآن فین و همکارانش در مطالعه‌ای که در کانکتیکات جنوبی انجام شد، تنیس‌بازان از نظر انرژی، خوش‌بینی و عزت‌نفس امتیاز بیشتری را در آزمون‌های روان‌شناختی کسب کردند، در حالی که در افسردگی، عصبانیت، سردرگمی، اضطراب و تنش نسبت به سایر ورزشکاران یا غیرورزشکاران امتیاز کمتری کسب کردند. به‌علاوه دانشمندان دانشگاه ایلینویز گزارش دادند که از آنجایی که تنیس به هوشیاری و تفکر تاکتیکی نیاز دارد، ممکن است ارتباطات جدیدی بین اعصاب مغز ایجاد کند و در نتیجه می‌تواند باعث پیشرفت مداوم مغز در طول عمر شود.

در همین راستا به گفته دکتر جیم گاوین، نویسنده کتاب عادت ورزش (Exercise Habit)، تنیس از گلف، اسکیت و بیشتر ورزش‌های دیگر در ایجاد ویژگی‌های شخصیتی مثبت بهتر عمل می‌کند. البته که یک خبر داریم برای کسانی که دنبال کالری‌سوزی هستند و آن هم این‌که بر اساس مطالعات انجام شده در مورد مصرف کالری، تنیس رقابتی نسبت به ایروبیک، اسکیت درون خطی یا دوچرخه سواری، کالری بیشتری را در بدن فرد می‌سوزاند. برای شما هم جای تعجب است که دانشمندان و پزشکان در سراسر جهان، ورزش تنیس را سالم‌ترین فعالیت برای شرکت در آن می‌دانند؟ سایر ورزش‌ها ممکن است فواید سلامتی عالی داشته باشند و همچنین رشد ذهنی و عاطفی را تحریک کنند، اما هیچ ورزش دیگری به‌دلیل فواید زیادی که از نظر جسمی، ذهنی و عاطفی دارد، چنین تحسینی دریافت نکرده است.

پیشنهاد خواندنی: بیوگرافی سرنا ویلیامز ستاره تنیس دنیا

تجهیزات ورزش تنیس

دو چیز اساسی وجود دارد که باید برای شروع ورزش تنیس بخرید یا قرض بگیرید؛ راکت و توپ تنیس. راکت‌ها و توپ‌های مختلفی در دسترس شما خواهد بود اما می‌دانید که انتخاب درست همیشه آسان نیست. برای انتخاب این دو ابزار برای ابتدای کار نباید هزینه زیادی کنید چون ممکن است با یک راکت استاندارد کارتان راه بیفتد پس قرار نیست در همان ابتدای ماجرا دنبال راکتی باشید که مثلاً در دست ماریا شاراپووا یا راجر فدرر دیده‌اید. در ضمن خیلی مهم است که برای اولین خرید هم خودتان تحقیق کنید و هم از معلم تنیس خودتان راهنمایی‌های لازم را بگیرید.

در ادامه همانطور که بیشتر بازی کنید، احتمالاً چیزهای بیشتری خریداری خواهید کرد که البته در ابتدای کار ضروری نیستند؛ گریپ و اورگریپ راکت تنیس، لرزشگیر یا Vibration Dampener، رشته‌های راکت تنیس یا همان Tennis Racket Strings، کیف تنیس و نگهدارنده راکت تنیس و در نهایت بند آرنج تنیس و زانوبند چون شما هرگز نباید احتمال آسیب‌دیدگی را دست‌کم بگیرید و باید سعی کنید از آسیب‌های معمول مربوط به تنیس جلوگیری کنید.

اگر چند کفش ورزشی، پیراهن و شورت دارید، برای اولین تجربه تنیس خود از نظر لباس کامل هستید. اما بعداً باید در نسبت با سطح زمین یا شرایط آب و هوایی خاص، کفش یا پیراهن مخصوص بخرید. در ورزش تنیس، کفش‌ها مهمترین چیز (بعد از راکت و توپ) هستند. سطوح مختلف برای حرکت بهتر در زمین و جلوگیری از سر خوردن‌های ناخواسته که منجر به آسیب می‌شود به کفش‌های متفاوتی نیاز دارد. تی شرت، شورت، دامن و اسکِرت تنیس، سوتین ورزشی، کلاه یا عینک آفتابی تنیس هم از دیگر مواردی است که وقتی فهمیدید ورزش تنیس جای دائمی شماست، باید آنها را تهیه کنید.

آیا تنیس ورزش گرانی است؟

بله! ورزش تنیس در طول تاریخ خود به‌عنوان یک ورزش گران‌قیمت شهرت داشته است. تنها در چند دهه اخیر در برخی از کشورها سعی شده است این باور که ورزش تنیس فقط برای ثروتمندان است، کم‌رنگ شود. به‌هرحال تنیس، ورزشی است که افرادی با منابع محدود به‌سختی می‌توانند به طور مداوم آن را انجام دهند. در ایران هم به‌دلیل کمبود زمین‌های تنیس و همین‌طور کمترتوسعه‌یافته‌تر بودن این ورزش در شهرستان‌ها و مناطق کمترمتمول، ورزش تنیس همچنان جزو ورزش‌های گران‌قیمت دسته‌بندی می‌شود. تنیس گران است چون به انواع مختلفی از تجهیزات نیاز دارد و همه چیز از، راکت، توپ، کفش، هزینه زمین برای این ورزش قیمت بالایی دارد.

آیا تنیس یک ورزش مردانه است؟

نه! این یک کلیشه جنسیتی نادرست است که چه در نظر و چه در عمل رد شده است. ورزش تنیس از نظر بحث جنسیت، خنثی در نظر گرفته می‌شود. بیشتر مردم در سرتاسر دنیا هم ورزشکارانی از هر دو جنس، مانند راجر فدرر یا سرنا ویلیامز را با شنیدن اسم تنیس، به یاد می‌آورند. شما به‌عنوان یک ورزشکار تنیس نباید تسلیم این الگوهای جنسیتی شوید و باید با خیال راحت توانایی‌های خودتان را در این رشته پرورش دهید. بر اساس داده‌های سال ۲۰۱۹، ۸۷ میلیون نفر در سراسر جهان تنیس بازی می‌کنند که تقریباً می‌شود ۱.۱۷ درصد از جمعیت جهان. در این بین ۴۷ درصد تنیسورها زن و ۵۳ درصد مرد هستند. این اختلاف ناچیزتر از آن است که بخواهد ثابت کند ورزش تنیس، یک ورزش مردانه است پس ذهنتان را از این کلیشه‌ها آزاد کنید و آن را مثل یک توپ به هوا پرتاب کنید و بعد با راکت ذهنتان آن را به دورترین جای ممکن بفرستید.

آیا قوانین ورزش تنیس پیچیده است؟

یکی از اولین چیزهایی که طرفداران تنیس هنگام تماشا یا بازی کردن این ورزش باید با آن دست و پنجه نرم کنند، سیستم امتیازدهی متفاوت ورزش تنیس است. هر چند تنیس در داشتن یک سیستم امتیازدهی عجیب تنها نیست و هستند ورزش‌هایی مثل بیلیارد یا حتی بیس‌بال که برای بسیاری از افراد قوانین قابل‌فهمی ندارند. در این بین حتی فوتبال که همیشه از تلویزیون پخش می‌شود با آمدن VAR، در زمینه هند و آفساید قوانین عجیب و غریبی به خودش دیده است. بر اساس همین حرف‌ها باید به شما بگوییم که اصلاً نباید بترسید چون شما وقتی وارد ورزش تنیس شوید، به‌تدریج اصطلاحات تنیس را یاد خواهید کرد و بعد هم می‌توانید نکته‌به‌نکتۀ قوانین تنیس را اجرا کنید. یادتان باشد قوانین تنیس، زیبایی و ظرافت این ورزش و مسابقاتش را ایجاد کرده‌اند.

در زیر لیست ۴ گرند اسلم بزرگ تنیس دنیا را ببینید:

نام تورنمنت	کشور	سال شروع	مکان برگزاری	سطح	*گنجایش جدول
آزاد استرالیا Australian open	استرالیا	۱۹۰۵	ملبورن پارک، ملبورن	هارد کورت	۱۲۸ نفر انفرادی/۳۲ تیم دونفره
آزاد فرانسه/رولان گاروسFrench Open/Roland Garros	فرانسه	۱۸۹۱	مجموعه رولان گاروس، پاریس	خاک	۱۲۸ نفر انفرادی/۳۲ تیم دونفره
Wimbledon ویمبلدون	بریتانیا	۱۸۷۷	باشگاه تنیس و کروکت انگلستان، لندن	چمن	۱۲۸ نفر انفرادی/۳۲ تیم دونفره
آزاد آمریکا US Open	آمریکا	۱۸۸۱	مجموعه تنیس بیلی جین کینگ، نیویورک	هارد کورت	۱۲۸ نفر انفرادی/۳۲ تیم دونفره

حرف آخر؛ آموزش ورزش تنیس در ایران

مسلماً در ایران هم مثل بسیاری از کشورهای دیگر، شما می‌توانید با ثبت نام در کلاس‌های تنیس، آموزش ببینید اما به‌این‌دلیل که در تمام شهرستان‌ها و شهرهای بزرگ، زمین تنیس پیدا نمی‌شود ممکن است از داشتن یک استاد محروم شوید. اکتیک درست فکر همین مورد را کرده و سعی کرده است که بهترین مربی های تنیس در تهران را به شما معرفی کند و در این بین امکان ارتباط آنلاین، علاوه بر ارتباط آفلاین با اساتید را دارید. یادتان باشد که بسیاری از ورزشکاران حرفه‌ای ورزش تنیس حتی مربی ندارند و خودشان در مسابقات شرکت می‌کنند اما یادگیری اصولی تنیس برای جلوگیری از انواع آسیب‌های ورزشی و اجرای درست این ورزش، حتماً نیاز به مربی دارد. مربی شرایط اختصاصی شما را زیرنظر می‌گیرد و می‌تواند راه را به شما نشان دهد. در ابتدای مقاله چند تجربه تنیس در اکتیک را به شما پیشنهاد کردیم. مطمئن باشید به تجربه‌اش می‌ارزه!

سوالات متداول درباره تنیس