همه آنچه دوست داشتید درباره وینگسوت ( لباس بالدار) بدانید!

ورزش وینگسوت معرکه است! زیرا این ورزش که در لیست بهترین ورزش پروازی نیز قرار دارد، به شما امکان می‌دهد به کمک یک لباس بالدار در آسمان پرواز کنید، درست مشابه کاری که بتمن در فیلم‌ها انجام می‌داد! برای پرواز باید لباسی با طراحی خاص بپوشید که خاصیت بالابرنده دارد و باعث کاهش جاذبه زمین می‌شود. شما می‌توانید با کج کردن بدن خود درست مانند بال پرندگان، خود را به سمت‌های مختلف هدایت کنید. با این حال، فرود در ورزش وینگسوت کمی دشوار و خطرناک است، زیرا نیرویی که در هنگام فرود به بدن وارد می‌شود، می‌تواند اکثر اوقات کشنده باشد!

امروز وینگسوت در جهان ورزشی بسیار معروف و هیجان‌انگیز است. صحنه‌های پرواز با این لباس بالدار، که به وسیله فرد وینگسوتر گرفته شده، در یوتیوب و پلتفرم‌هایی از این دست میلیون‌ها ویو می‌خورد. بنابراین حتی اگر شما فردی هستید که از ارتفاع می‌ترسید، احتمالاً برایتان جالب است تا با سازوکار وینگسوت آشنا شوید.

داستان بتمن الهام‌بخش وینگسوت

“بتمن“… این کلمه برای فرستادن بیشتر افراد به دنیای خیال‌پردازی و رویا کافی است. احساساتی که این ابرقهرمان در ما ایجاد می‌کند تقریباً غیرقابل توصیف است. حتی اهمیت فرهنگی این ابرقهرمان نیز غیرقابل انکار است. پیچیدگی شخصیت او چه آن زمان که کودک بودیم و چه حتی امروز، قطعاً ما را بسیار هیجان‌زده می‌کند. برای داستان تاریکیِ مردی که برای عدالت نبرد می‌کند، بی‌شک نمادی برتر و جذاب‌تر از خفاش وجود نداشت.

همچنین در داستان بتمن از سمت دیگر دنیایی پیشرفته و عجیب نماینده آینده بشر قرار داشت که در لیست آرزوهای هر طرفدار بتمن حضور دارد. رویای هر پرستنده بتمن این بود که بتواند شنل خود را در پشت سر باز کند و از بالای بلندی ساختمانی پایین بپرد. بنابراین اگر این یکی از عمیق‌ترین خواسته‌های شماست، پس شاید پرواز با لباس بالدار وینگسوت بتواند یکی از ورزش‌های ماجراجویانه محبوبتان باشد.

وینگسوت در حیقیقت یک ورزش چتربازی مدرن و بسیار مهیج است.

وینگسوت چیست؟

Wingsuit flying یا ورزش وینگسوت (لباس بالدار) ترکیبی از دو ورزش ماجراجویی است: چتربازی و هنگ گلایدینگ. در این ورزش شخص از هواپیما یا از ارتفاع بسیار بالا پایین می‌پرد و مانند یک غواص به اصطلاح در هوا سر می‌خورد. در این ورزش فرد باید لباسی با طراحی خاص به نام Wingsuit بپوشد. این لباس شامل کت و شلواری دارای بال‌هایی شبکه‌ای بین پاها، بازوها و بدن است. این سطح پارچه، نیروی کافی به سمت بالا ایجاد می‌کند تا از سقوط آزاد فرد جلوگیری کند. شاید اغراق نباشد اگر بگوییم لذت ورزش وینگسوت اگر بیشتر از ورزش پاراگلایدر نباشد، کمتر هم نیست!

تاریخچه ابداع وینگسوت

بشر همواره در آرزوی پرواز بوده است! شاید بتوان گفت حتی بشر اولیه نیز زمانی که به پرندگان خیره می‌شد، رویای پرواز را در سر می‌پروراند.

اولین تلاش برای پرواز با بال سوئیت در ۴ فوریه ۱۹۱۲ توسط یک خیاط ۳۳ ساله به نام فرانتس رایشلت انجام شد. او از بالای برج ایفل پایین پرید تا اختراع خود را که از ترکیب چتر نجات و بال بود، آزمایش کند. در ابتدا این خیاط نابغه‌ی دیوانه با گفتن اینکه این آزمایش با یک آدمک انجام می‌شود، نگهبانان را گمراه کرد. او قبل از اینکه پایین بپرد مدت زیادی مردد ماند. سپس از بالای برج پایین پرید و با کمال تاسف محکم روی زمین یخ‌‌زده سقوط کرد، آنچنانکه سوراخی روی یخ‌ها به خاطر اصابت سرش بر زمین به وجود آمد!

چیزی در حدود بیست سال بعد یعنی در سال ۱۹۳۰، یک جوان ۱۹ ساله آمریکایی به نام رکس جی فینی در کالیفرنیا از لباس پرنده ابداعی خود در حین پرواز با چتر نجات استفاده کرد. هدف او افزایش حرکت افقی و قدرت مانور در طی پرش با چتر نجات بود. این لباس‌ اولیه از موادی مانند بوم، چوب، ابریشم، فولاد و استخوان نهنگ ساخته شده بود. در طی سال‎‌ها آنها چندان قابل اعتماد نبودند، اگرچه برخی از «پرنده‌بازها» مانند کلم سون و لئو والنتین ادعا می‌کردند که مایل‌ها پرواز کرده‌اند. لباسی با عنوان Batwings در واقع پیش درآمدی برای wingsuits، در فیلم ۱۹۶۹، The Gypsy Moths با بازی برت لنکستر بود. امروز پس از گذشت سال‌ها وینگسوت در جهان طرفداران بسیار زیادی دارد. میلیون‌ها نفر حاضرند هزینه زیادی بپردازند تا یک بار پرواز با لباس بالدار را تجربه کنند.

پیشنهاد خواندنی: محل‌های پرواز با پاراگلایدر در تهران

در ورزش وینگسوت آیا می‌توانیم مانند شوالیه تاریکی بپریم؟

با کمک لباس مخصوص که یک لباس سرهمی آستین‌دار است، یک غواص وینگ سوت می‌تواند سرعت سقوط را کنترل و کاهش دهد. از سمت دیگر او می‌تواند سرعت افقی خود را نیز همزمان افزایش دهد. بال‌سویت مدرن که برای اولین بار در اواخر دهه ۱۹۹۰ ساخته شد، از یک جفت غشای پارچه‌ای استفاده می‌کند که به صورت صاف بین بازوها، پهلوها و ران‌ها کشیده شده است. در این لباس غشای بین پاها مانند یک دم عمل می‌کند و اجازه فرمان هوایی را می‌دهد.

لباس مخصوص اساساً توسط هوایی که از طریق ورودی‌های کوچک تعبیه‌شده روی آن، باد می‌شود. همچنین این به لباس کمک می‌کند تا غواصان هوایی به اندام خود استراحت دهند و لازم نباشد تا حرکتی انجام دهند. وینگسوت‌های فعلی چترهایی در پشت سر هم دارند که شامل یک چتر معمولی و چتری ذخیره می‌شود. غواصان هوایی باید حواسشان جمع باشد تا چتر نجات خود را در ارتفاع مطلوب مستقر کنند و ایمن فرود بیایند. به لباس مخصوص ورزش وینگسوت، لباس سنجاب پرنده نیز می‌گویند. زیرا انواع خاصی از سنجاب‌ها با فیزیکی شبیه به این لباس می‌توانند بین شاخه‌های درختان بپرند.

لباس‌های بال‌دار گاهی اوقات با‌ عنوان کت و شلوار مرد پرنده (پس از نام تجاری سازندگان اولین بال‌سوت تجاری)، یا کت و شلوار سنجابی (به خاطر شباهتشان به غشای بال‌های سنجاب‌های پرنده) و کت و شلوار خفاشی نیز نامیده می‌شوند.

ساز و کار بال سوئیت چگونه است؟

برای درک نحوه مانور دادن با لباس پرنده مجاورتی، باید اصول فیزیک پرواز را درک کنیم. جسمی را در نظر بگیرید که در هوا در حال حرکت است. در طول پرواز چهار نیروی اصلی از طرفین به این جسم وارد می‌شود. نیروهای افقی را Thrust و  Drag می‌نامند. تراست به عنوان نیروی حاصل از حرکت رو به جلو یک جسم تعریف می‌شود. جزء مخالف آن دراگ نام دارد که نیروی مخالفی است که توسط محیطی که بدن در آن حرکت می‌کند، ایجاد می‌شود. به عبارت ساده‌تر، دلیل اینکه وقتی دستتان را بیرون از ماشین در حال حرکت از پنجره بیرون می‌برید، به عقب رانده می‌شود، مقاومت هوا (کشش) است.

نیروهای عمودی که بر روی بدنه وارد می‌شوند، Lift و Gravity هستند. لیفت نیرویی است که بر جسم وارد می‌شود و منجر به حرکت بدن به سمت بالا می‌شود. این نیرو معمولاً توسط اجزای بال مانند ایجاد می‌شود. گراویتی یا گرانش نیز نیروی جاذبه به سمت زمین است. مجموع نیرو، وزن جسم است که حاصل ضرب جرم و گرانش (W=mg) است.

یک هواپیما را در نظر بگیرید که در حال بلند شدن است! ترکیبی از نیروها، به ویژه Lift (تولید شده توسط بال‌ها) و Thrust (موتورها) به حرکت هواپیما در بالای باند و صعود کمک می‌کند. اگر به پرتاب‌های شاتل فضایی نگاه کنید، فقط نیروی بالابر وجود دارد، زیرا شاتل باید در یک مسیر مستقیم بلند شود. بنابراین، نتیجه این چهار نیرو، نحوه حرکت بدن به وسیله لباس بالدار را در هوا مشخص می‌کند. حالا دوباره به عکس‌های این بخش نگاه کنید تا متوجه شوید چرا وینگسوترها در فضا معلق می‌مانند.

چگونه هنگامی که وینگسوت می‌کنیم، بچرخیم؟

حال بیایید درباره این بگوییم که چگونه فرد وینگسوت‌کار، در هوا می‌چرخد؟! کمی به عقب برگردیم، وقتی بچه بودیم علاقه زیادی به دویدن در پارک داشتیم. در واقع اکثر وقت‌ها ما وانمود می‌کردیم که پرواز می‌کنیم. در این پرواز هر بار که می‌خواستیم نشان دهیم می‌چرخیم، بازوهایمان را کج می‌کردیم. البته ما سعی داشتیم حرکت پرندگان یا هواپیماها را کپی کنیم، اما چرا واقعاً این کار را می‌کردیم؟ برای درک این موضوع، مثالی از یک پرنده را در نظر می‌گیریم.

هنگامی که پرنده بال‌های خود را کج می‌کند، نیروی مرکزگرا یعنی نیرویی که جسم را در مسیری دایره‌ای هل می‌دهد، ایجاد می‌شود. به دلیل تغییر موقعیت بال‌ها، نیروی بالابر (همان نیروی لیفت) تغییر جهت می‌دهد و در یک زاویه عمود بر بال‌های پرنده عمل می‌کند. نتیجه این جابجایی نیروها این است که بدن به طرفین حرکت می‌کند.

به طور مشابه، یک غواص مجهز به لباس بالدار نیز می‌تواند با کج کردن بدن مانند بال پرنده، خود را در هوا هدایت کند. از آنجایی که نیروی بیشتری در قسمت پایینی روی سطح لباس وجود دارد، غواص به سمت پهلو هل داده می‌شود. این باعث می‌شود تا او قادر به چرخیدن شود. در این بین سرعت حرکت فیزیکی بدن تعیین‌کننده سرعت چرخش خواهد بود.

آیا می‌توانیم مانند بتمن فرود بیاییم؟

در ورزش وینگسوت یکی از ایرادات اصلی در تلاش برای پریدن مانند بتمن، در مرحله فرود ظاهر می‌شود. محققان کشف کرده‌اند که حتی اگر بتوانیم مانند بتمن بپریم، همچنان فرود آمدن یک مشکل بزرگ و اساسی خواهد بود. نیرویی که در هنگام فرود به بدن وارد می‌شود، قطعاً کشنده خواهد بود. به عبارت دیگر، مطمئن باشید اگر یک بتمن واقعی وجود داشت، نمی‌توانست همانطور که در فیلم‌ها یا بازی‌ها می‌بینیم فرود بیاید. بنابراین به نظر می‌رسد ورزشکاران به بالشتک‌های فراوان و چترهای نجات نیازمندند.

اما با وجود خطرات گفته شده، تنها دو مرد در جهان چیزهایی در مورد فرود ایمن، بدون کمک چتر نجات، می‌دانند. گری کانری، بدلکار بریتانیایی، بدون اینکه در یک منطقه فرود ساخته شده از هزاران جعبه مقوایی فرود بیاید، به سلامت با لباس بالدار فرود آمد. همچنین پسر دیگری به نام رافائل دومونت روی رودخانه‌ای فرود آمد. هنگام انجام این نوع فرود پرخطر، مهم است که اطمینان حاصل شود که غواص با زاویه درست و صحیح به زمین فرود می‌آید، درست مانند یک هواپیما که با زاویه به‌خصوص هنگام فرود ضربه را کاهش دهد.

به هر روی اگرچه هنوز نمی‌توانیم از ساختمانی به ساختمان دیگر بپریم، پنجره‌ها را بشکنیم و به داخل بپریم و یا با خیال راحت روی سقف ماشین‌های در حال حرکت فرود بیاییم، اما قطعاً می‌توانیم مانند «شوالیه تاریکی» در آسمان پرواز کنیم!

وینگسوت در ایران

احتمالاً خیلی خیلی برایتان جالب است که بدانید در ایران نیز شرایط پرواز با وینگسوت میسر است! در ایران چند تیم پروازی وینگسوت اقدام به آموزش این ورزش مهیج کرده‌اند و علاقه‌مندان با یک سرچ ساده می‌توانند با این موسسات آشنا شوند. مطمئناً باید برایتان جالب باشد که بر روی مناطق سبز و جنگلی شمال کشورمان پرواز کنید! هرچند اکثر افراد فعال در این ورزش در خارج از کشور دوره دیده‌اند و دوباره به ایران بازگشته‌اند. اما خریداری لباس‌های وینگسوت در ایران آنچنان مشکل نیست.

سوالات متداول درباره وینگسوت