قبل از اینکه به سراغ معرفی بهترین فرهنگسراهای تهران و مراکز فرهنگی تهران برویم، بهتر است کمی درباره کاربرد فرهنگسرا و مسئولیت‌های آن در حوزه آموزش سخن بگوییم. اگر اهل فرهنگ و هنر باشید حتماً با فرهنگسراها نیز آشنا هستید. فرهنگسراها در واقع ساختمان‌هایی هستند که یک یا چند نهاد فرهنگی در آن مشغول کار است. در این مکان‌ها معمولاً شرایط برای دوره‌های آموزشی و امور فرهنگی مساعد است و افراد بسیاری با سنین مختلف در آن رفت و آمد می‌کنند. کلاس‌های فرهنگی و هنری فرهنگسراها در تمامی ایام سال دایر است، اما در فصل تعطیلی مدارس یعنی تابستان رونق بیشتر پیدا کرده و بسیاری از کودکان و نوجوانان در کلاس‌های دایر شده در آن مانند آموزش نقاشی، خوشنویسی، سفالگری، آشنایی با خوانش کتاب و… حضور پیدا می‌کنند. در لیست زیر اطلاعات جامع فرهنگسراهای تهران را ببینید و اگر نیاز به جزئیات بیشتری مثل ساعت کاری و باز و بسته شدن دارید با شماره تماس فرهنگسرا تماس بگیرید:
| نام فرهنگسرا | آدرس فرهنگسرا | شماره تماس فرهنگسرا | نحوه دسترسی |
| فرهنگسرای ملل | بزرگراه شهید صدر، میدان پیروز، بوستان قیطریه | ۲۲۲۱۳۰۱۹ | مترو قیطریه |
| فرهنگسرای ارسباران | خیابان دکتر شریعتی. بالا تر از پل سیدخندان. خیابان ارسباران یا جلفا سابق | ۲۲۸۷۲۸۲۰ | مترو شریعتی یا مصلی |
| فرهنگسرای هنگام | میدان رسالت، خیابان هنگام، بلوار دلاوران، خیابان آزادگان شمالی جنب فروشگاه شهروند | ۷۷۴۹۱۴۹۱ | مترو خط ۲ |
| فرهنگسرای اشراق | فلکه دوم تهرانپارس. انتهای خیابان جشنواره | ۷۷۳۲۴۱۱۲ | مترو تهرانپارس یاعلم وصنعت |
| فرهنگسرای فردوس | فلکه دوم صادقیه. بلوار فردوس. بعد از چهار راه مخابرات | ۴۴۰۰۲۲۶۹ | مترو صادقیه |
| فرهنگسرای شفق | خیابان سید جمال الدین اسدآبادی. خیابان ۲۱ بوستان شفق | ۸۸۷۱۲۸۳۹ | مترو فاطمی. خطی یوسف‌آباد |
| خانه فرهنگ فدک | نارمک، میدان هلال احمر. خیابان گلستان. کوی پارک فدک | ۷۷۸۱۳۰۰۲ | مترو فدک |
| خانه فرهنگ توحید | خیابان هاشمی. بین قصرالدشت و خوش | ۶۶۳۵۱۴۰۲ | مترو توحید |
| فرهنگسرای بهمن | میدان راه آهن. میدان بهمن | ۵۵۳۱۲۳۰۵ | مترو راه آهن |
| فرهنگسرای خاوران | میدان خراسان، خیابان خاوران. سه راه هاشم آباد | ۳۳۷۰۸۸۶۵ | اتوبوس خاوران |
| خانه‌فرهنگ‌دکترعظیمی | خیابان دکتر شریعتی، نرسیده به میدان قدس. کوی مهنا. شماره ۴ | ۲۲۷۱۴۹۴۰ | مترو شریعتی |
| فرهنگسرای ابن سینا | شهرک غرب، فاز یکم. خیابان ایران زمین شمالی. روبروی بیمارستان بهمن. | ۸۸۳۶۶۳۶۷ | |
| خانه فرهنگ حورا | سیدخندان، خیابان جلفا. انتهای کاویان غربی. بوستان بهشت مادران | ۲۲۸۹۰۸۹۹ | مترو شهید حقانی |
| فرهنگسرای رسانه | ابتدای خیابان پاسداران. خیابان گل نبی. خیابان ناطق نوری. میدان قبا | ۲۲۸۸۸۷۸۱ | مترو شریعتی |
| مجتمع فرهنگی هنری حکیمیه | تهران پارس، شهرک حکیمیمه، فاز یک. بلوار نور. ضلع جنوبی خانه گستر. بوستان نور | ۷۷۰۰۷۷۱۰ | مترو تهرانپارس |
| فرهنگسرای اندیشه | خیابان شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان. بوستان اندیشه | ۸۸۵۰۵۵۱۴ | مترو سهروردی |
برخی از این فرهنگسراها در کنار فعالیت‌های فرهنگی و هنری خود، دارای کتابخانه و انتشارات نیز هستند. فرهنگسراها علاوه بر پوشش فرهنگی در منطقه و ناحیه خود به فعالیت‌های فرامنطقه‌ای نیز معمولا می‌پردازند. همچنین معمولاً کارکرد هر فرهنگسرا طبق یک هدف تخصصی و ویژه تعریف می‌شود. این بدین معناست که بیشتر فرهنگسراها در یک موضوع مثلا سینما فعالیت بیشتر و عمده‌ای دارند.
پیشنهاد خواندنی: موزه های تهران، نماد دیگری از فرهنگ ایران
خانه فرهنگ های تهران نیز در همین راستا با برگزاری کلاس‌ها و رویدادهای فرهنگی همواره کوشیده است و افراد بسیاری از خدمات مهم ترین فرهنگسراهای تهران استفاده می‌کنند. عمده فعالیت این مراکز شامل دوره‌های مختلف آموزشی، کسب مهارت‌های فنی و حرفه‌ای، اجرای انواع نمایش‌ها برای کودکان و خانواده‌ها، پخش فیلم، برنامه‌های مناسبتی مانند همایش‌های مذهبی و فرهنگی و مرتبط با اعیاد و عرضه محصولات فرهنگی و هنری است. همچنین درون فرهنگسراهای تهران معمولاً غرفه‌های فروش محصولات فرهنگی، سالن نمایش و سینما، سالن اجتماعات، کارگاه‌های مختلف مانند آموزش سفالگری، مراکز مشاوره و… دایر شده است. در ادامه مطلب شما را با اصلی‌ترین و مهمترین فرهنگسراهای تهران آشنا می‌کنیم. با اکتیک و فرهنگسراهای تهران همراه شوید.
آنچه می‌خوانید
اصلی‌ترین و بهترین فرهنگسراهای تهران
فرهنگسرای نیاوران، مجموعه‌ای فرهنگی از دیروز تا امروز
فرهنگسرای نیاوران اولین و یکی از اصلی‌ترین فرهنگسراهای تهران است. این فرهنگسرا در شمال شرقی تهران واقع بوده و در سال ۱۳۵۰ توسط کامران دیبا، معمار بزرگ ایرانی، با الهام از معماری پست مدرن و مینیمالیستی طراحی شده است. واژه «فرهنگسرا» برای اولین بار توسط نخستین مدیر مجموعه نیاوران (فیروز شیروانلو) استفاده شد. بنابراین فرهنگسرای نیاوران اولین فرهنگسرای ایران است که در واقع آغازی برای ایجاد فرهنگسراهای دیگر در ایران بود. این فرهنگسرا که جز مهم ترین فرهنگسراهای تهران است، پس از انقلاب اسلامی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذار شد و مدتی با تغییر کاربری به دانشکده هنر به زیست خود ادامه داد. در سال ۱۳۷۴ مجدداً این مجموعه تغییر کاربری داد و به همان کاربرد اولیه خود یعنی خانه فرهنگ و هنر و فرهنگسرا تبدیل شد. هم‌اکنون این فرهنگسرای تهرانی دارای کتابخانه‌ای با محوریت هنر و شرق شناسی بوده که در بین کتابخانه های تهران به دلیل کتب خارجی معماری فراوان و نایاب، یکی از برترین‌ها است.
برخی امکانات فرهنگسرای نیاوران:
- سالن نمایش بزرگ حرفه‌ای به نام خلیج فارس (برای برگزاری کنسرت‌ها و تئاترها)
- دو نگارخانه مهم هنری
- رستوران
- باغ بزرگی با الهام از معماری باغ ایرانی (محفل برگزاری رویدادهای هنری و فرهنگی)
آدرس: میدان نیاوران (باهنر)، خیابان پاسداران، مقابل پارک نیاوران
فرهنگسرای ارسباران پاتوقی برای اهالی هنر
فرهنگسرای ارسباران یکی از فعال‌ترین فرهنگسراهای تهران است. این مجموعه که به یکی از مهم ترین فرهنگسراهای تهران نیز شهرت دارد، در سال ۱۳۷۴ به همت شهرداری تهران بزرگ تاسیس شد. کتابخانه این فرهنگسرا یکی از ارزشمندترین و جامع‌ترین کتابخانه‌های ایران است و مساحتی در حدود ۳۰۰ مترمربع دارد. این کتابخانه که بیشتر کتب جامع فارسی و لاتین در باب هنر و فرهنگ را دربرمی‌گیرد، دارای دو سالن مجزای بزرگ برای خانم‌ها و آقایان است. این کتابخانه هر روزه تعداد بسیار زیادی مجله و نشریه همچنین روزنامه خارجی را در بخش‌های انگلیسی، ژاپنی و فرانسوی در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد. همچنین از دیگر امکانات این فرهنگسرای به عنوان یکی از خانه فرهنگ های تهران، می‌توان به نگارخانه این مجموعه که در روزهای پنجشنبه و جمعه بازارچه‌ای با عنوان صنایع دستی و هنرهای دستی برپا می‌کند اشاره کرد.
برخی امکانات فرهنگسرای نیاوران:
- سالن نمایش ۳۰۰ نفری
- فضای شیشه‌ای پر از گل و گیاه و پرندگان زیبا که مراجعه کنندگان را مدهوش می‌کند.
آدرس: بزرگراه رسالت، نزدیکی پل سیدخندان، خیابان ارسباران
فرهنگسرای اشراق، یادگاری از دوره قاجار
اگر مطلب و خبری از جشنواره‌هایی مانند «جشنواره اقوام» یا «جشنواره صد دانه یاقوت» شنیده باشید، حتماً با نام فرهنگسرای اشراق در میان فرهنگسراهای تهران، نیز آشنا هستید! فرهنگسرای اشراق در بین فرهنگسراهای تهران یکی از فعال‌ترین آنها است. با اینکه کتابخانه و سینمای این مجموعه نامی آشنا در میان افراد و دانشجویان است اما چیزی که فرهنگسرای اشراق را در ذهن مردم پایدار کرده، محیط سبز و زیبای آن است. ساختمان اصلی این مجموعه قدمتی ۱۰۰ ساله دارد و باغ اطراف ساختمان نیز عمرش به بیش از ۲۰۰ سال و زمان قاجار می‌رسد. ساختمان قدیمی فرهنگسرا توسط داماد ناصرالدین شاه بنا شده و دارای بادگیری ارزشمند از لحاظ تاریخی است. در زمان پهلوی دوم این باغ به دربار واگذار شد و لقب باغ ملی را از آن خود کرد. در همین دوره بود که این باغ دلگشا به دو قسمت پارک جوادیه و باشگاه شهرداری تقسیم شد. سرانجام در سال ۱۳۷۴ با تاسیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، این باغ و ساختمان مرکزی آن با عنوان فرهنگسرای اشراق ثبت شد. در این فرهنگسرا هم‌اکنون نگارخانه آفرینش نقش، یک سالن سینمایی، سالن نمایش باران و یک کتابخانه بزرگ و جامع مشغول به کار هستند.
برخی امکانات فرهنگسرای اشراق:
- نگارخانه آفرینش نقش
- سالن سینما
- سالن نمایش
- کتابخانه بزرگ و جامع
آدرس: فلکه دوم تهرانپارس، انتهای خیابان جشنواره
پیشنهاد خواندنی: احتمالا به مطلب جاذبه های فرهنگی تهران هم علاقه دارید
فرهنگسرای ملل یا فرهنگسرای امیر کبیر، محفلی برای دیدار از نمایشگاه‌های هنرمندان خارجی
فرهنگسرای ملل واقع در بوستان قیطریه، یکی دیگر از مهم ترین فرهنگسراهای تهران محسوب می‌شود. ساختمان این فرهنگسرا، کاخی در دوره قاجار بوده که توسط میرزا علی‌اصغر اتابک ساخته شده است. این عمارت در سال ۱۳۷۲ توسط شهرداری وقت تهران خریداری شد و پس از بازسازی لقب فرهنگسرای امیر کبیر را از آن خود کرد. این مجموعه دارای کتابخانه، نگارخانه، کلاس‌های آموزشی و سالن همایش بوده و سال‌هاست که به فعالیت فرهنگی و هنری در منطقه قیطریه تهران می‌پردازد. اصلی‌ترین دلیلی که می‌توان برای نام نهادن «ملل» بر این فرهنگسرا آورد، وجود نمایشگاه‌ها و رویدادهای فرهنگی و هنری خارجی در این مکان است. در واقع باید گفت فرهنگسرای ملل در میان فرهنگسراهای تهران، راهی ارتباطی برای افراد داخل ایران با هنرمندان و افراد فرهنگی خارجی است.
آدرس: بزرگراه آیت الله صدر، بلوار قیطریه بوستان قیطریه
برای رفتن به فرهنگسرای ملل باید در ایستگاه متروی قیطریه پیاده شوید. از خروجی این ایستگاه مترو تا ورودی بوستان حدود دو کیلومتر فاصله است. شما می‌توانید با تاکسی یا به‌صورت پیاده (نیم ساعت راه) این مسیر را طی کنید.
فرهنگسرای خاوران، پیشتاز فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی
فرهنگسرای خاوران واقع در منطقه ۱۵، بزرگترین فرهنگسرای تهران است. استارت احداث این مجموعه فرهنگی، آموزشی و ورزشی با مساحتی در حدود ۸۳ هزار مترمربع در سال ۱۳۷۲ رقم خورد. امروز چیزی در حدود ۲۸ سال از تاسیس این فرهنگسرا می‌گذرد و نام این فرهنگسرا همواره پیشتاز فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی – تفریحی است. این مجموعه دارای چهار بخش ساختمان اداری، بازارچه فرهنگ و هنر (به صورت روباز در وسط محوطه) و ساختمان مرکزی است. پیست کارتینگ و اسکیت، پیست دورچرخه سواری و پارکور، سالن‌های ورزش و بدن‌سازی ویژه خانم‌ها، آقایان و کودکان، واحدهای آموزشی با دایر کردن کلاس‌های مختلف، نگارخانه، کتابخانه، شهربازی، سالن‌های سینمایی و نمایشی و خانه کودک از بخش‌های مختلف این فرهنگسرای بزرگ تهرانی است. همچنین فرهنگسرای خاوران دارای یک زمین فوتبال استاندارد برای فعالیت‌های ورزشی و محلی است. این مجموعه با همکاری واحد ناجا و نیروی انتظامی، دارای واحدهای مشاوره حقوقی، خانوادگی، تحصیلی و آزمون‌های روانشناسی با حضور افراد متخصص است. همچنین در خصوص مشکلات حقوقی افراد، راهکارها با مشورت نیروی انتظامی حاضر در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
آدرس: خیابان خاوران، سه راه هاشم‌آباد، در مجاورت پردیس تاتر تهران
فرهنگسرای ابن سینا؛ فرهنگسرایی برای کل تهران با تخصص کودکان
فرهنگسرای ابن سینا تهران واقع در شهرک غرب (شهرک قدس) تهران را شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران در سال ۱۳۷۳ راه اندازی کرد.
فرهنگسرای ابن سینا در دو بخش درون منطقه و بیرون از منطقه (کل شهر تهران) فعالیت می‌کند و خدمات ارائه می‌دهد. فعالیت‌های این فرهنگسرا برای منطقه دو تهران شامل دوره‌های آموزشی فرهنگی هنری و فنی حرفه‌ای و نمایش و موسیقی و فیلم است و در ابعاد بزرگتر برای کل شهر تهران برگزاری همایش‌ها و کنفرانس‌ها و چاپ نشریه انجام می‌دهد.
اما مهمترین ویژگی این فرهنگسرای تهران داشتن بخش کودک است. اجرای سه سانس نمایش کودک در هر روز، ماموریت اصلی این فرهنگسراست. شب شعر برای کودکان، کارگاه های تخصصی ویژه کودک و نوجوان و کلاس‌های آموزشی کودکان بخشی از فعالیت های بخش کودکان فرهنگسرای ابن سینا است.
برخی امکانات فرهنگسرای ابن سینا
- سالن سینما و آمفی تئاتر با ظرفیت ۱۹۵ نفر
- سالن سایه با ظرفیت ۵۰ نفر
- نگارخانه‌هایی با ظرفیت مجموع ۶۰ نفر
- بخش مخصوص کودکان
آدرس: شهرک قدس فاز ۱ خیابان ایران زمین شمالی
فرهنگسرای شفق تهران، در دل پارک سرسبز شفق
فرهنگسرای شفق تهران که از سال ۱۳۸۰ تا سال ۱۳۸۸ به نام فرهنگسرای دانشجو شناخته میشد تقریبا بزرگترین فرهنگسرای تهران است. فرهنگسرای شفق را کامران دیبا طراحی کرد و در سال ۱۳۴۸ توسط شهرداری تهران ساخته شد.
در محله زیبا و سرسبز یوسف‌آباد تهران در دل پارک شفق فرهنگسرای شفق قرار گرفته که یک تالار نمایش ۲۰۸ نفره و سرای کتاب و نگارخانه و سرای کودک و کارگاه سفال و معرق دارد.
برخی امکانات فرهنگسرای شفق تهران
- برگزاری برنامه‌های حراج آثار دانشجویان هنر
- برپایی بازراچه های مختلف
- کتابخانه مجهز به نشریات و نشرهای روز با اینترنت رایگان
- اتاق کنفرانس ۸۰ نفره به نام اتاق آبی
- واحد آموزش که برگزار کننده کلاس های مختلف آموزشی با اساتید مجرب است
آدرس: تهران – خیابان سیدجمال الدین اسدآبادی – خیابان ۲۱ – بوستان شفق
سوالات متدوال درباره فرهنگسراهای تهران
شهرداری هر شهر وظیفه ساخت و مراقبت و مسئولیت فرهنگسراها را به عهده دارد.
در سال ۱۳۵۰ اولین فرهنگسرا که فرهنگسرای نیاوران بود آغاز به کار کرد.
خانه فرهنگ و فرهنگسراها نماد توسعه شهری هستند و کاملا از سمت شهرداری و دولت اداره می‌شوند. سرای محله یک نهاد مردمی است و محلیست برای اجتماع مردم محل و ساخت و تقویت کمبودهای محله.
1 دیدگاه
فرهنگسرای نیاوران واقعا جای باحالیه
هر سری میرم حس آرامش بهم دست میده