درباره روز اضافه مصرف زمین چه میدانید؟
روز اضافه مصرف زمین یا earth overshoot day یک شاخص زیست محیطی است که برای بررسی میزان منابع زمین درست شده. محاسباتی انجام میشود که تعیین میکند هر سال با 8 میلیارد جمعیت چقدر منابع باید مصرف کنیم. اما متاسفانه مصرفگرایی باعث شده هر سال قبل از اینکه به سر سال برسیم منابعمان را تمام کنیم. در سالهای اخیر تاریخ تمام شدن منابعی که سهم سالمان بوده جلوتر میآید و به روزی از سال که تمام منابع سهم آن سال را مصرف میکنیم روز اضافه مصرف زمین گفته میشود.
در سال 2020 تاریخ اضافه مصرف زمین 22 آگوست بود و امسال در 2021 در تاریخ 29 جولای منابعی که تا آخر سال برای ما در نظر گرفته شده بود را تمام کردیم.
تغییر کنیم تا دنیا تغییرمان نداده
قدیمها مردم سادهتر زندگی میکردند. اما کم کم با پیشرفت امکانات و تکنولوژی تمایل به خرید وسایل میان مردم بیشتر شد. آدمها بدون اینکه فکر کنند به وسیلهای احتیاج دارند یا نه مطمئن بودند که خرید این جنسها به زندگیشان خوشحالی و راحتی اضافه میکند.
به مرور جمع کردن وسایل زیاد در خانهها تبدیل به اعتیاد شد. اما این اجناسی که به راحتی و با فکر رسیدن به خوشبختی میخریم و ذخیره میکنیم از کجا تامین میشوند؟ جواب که خیلی ساده است. منابع تامین این اجناس منابع کره زمین ماست. همین الگوی مصرف بیرویه روز اضافه مصرف زمین را هرسال کاهش میدهد.
اعتقاد فعالان محیط زیست این است که مسئله دیگر تغییر دادن یا ندادن سبک زندگی نیست. اگر خیلی زود الگوی مصرفمان را تغییر ندهیم دنیا با قحطی و خشکسالی سبک زندگیمان را تغییر خواهد داد.
یک راه حل؛ سبک زندگی مینیمالیسم
در سالهای اخیر سبک زندگیهای زیاد و متنوعی معرفی شده که هرکدام به طریقی در جهت حفظ منابع و محیط زیست تلاش میکنند.
سبک زندگی مینیمالیسم به نوعی یعنی یک زندگی بهینه با وسایل کمتر. هنر اینکه چطور با وسایل کمتر و خانه کوچکتر زندگی بهتر و حال خوبی داشته باشیم هنر زندگی به سبک مینیمالیسم است.
از آنجا که یکی از اهداف سبک زندگی مینیمالیسم این است که آدمها وسایل غیرضروری برای خودشان جمع نکنند و با وسایل کمتر به حال خوب برسند، به نظر میآید که بخشهایی از این سبک زندگی میتواند به فرهنگ حفاظت از محیط زیست در اکتیک نزدیک باشد. زندگی کردن به سبکی که برای خودمان و آدمهای اطرافمان خوب باشد.
فعالیتهای تجربهمحور چطور مانند مینیمالیسم به حفظ منابع کمک میکند؟
مصرف گرایی باعث شده همه ما ساعتهای خیلی زیادی مشغول کار کردن باشیم. چون مدام دلمان وسایل جدید میخواهد که برای خریدنش نیاز به کار کردن بیشتر داریم. درحالیکه شاید اصلا نیازی به آن وسیله نداشته باشیم. کمی فکر کنیم میبینیم اگر کمتر کار کنیم اما بیشتر ورزش کنیم و به زندگی شخصیمان برسیم خوشحالتر خواهیم بود.
ما از روز آغاز اکتیک به شیوهنامههای حفاظت از محیط زیست و حیات وحش پایبند بودیم. اکتیک به نوعی میتواند آغاز تغییر سبک زندگی باشد. تغییری از حال بد به حال خوب، از بی تحرکی به فعالیت، از گوشهگیری به زندگی اجتماعی، از تکرار به تنوع و...
اشتراک تجربه به منظور اشتراک حال خوب:
مینیمالیستها برای هر اقدامی از خودشان به سختی سوال میپرسند. اینکه آیا آن اقدام (خرید، خوردن، خواندن و...) چیزی به ارزشهایم اضافه میکند؟
بله! با هر بار تجربه کردن کارهای جدید و دیدن زندگی از دریچه چشم آدمهایی که شغلها و علاقهمندیهای متفاوت دارند ارزش زندگی زیستهای که در آن دقایق تجربه میکنیم بیشتر و بیشتر خواهد شد.
تجربه کردن برای تغییر سطح آگاهی:
مینیمالیستها آگاهانه زندگی میکنند. حواسشان به دنیای اطرافشان هست. حال خوب را برای خودشان، کره زمینمان و همه انسانها میخواهند و در این مسیر با آگاهی و هوشمندی میخرند، میخورند، میپوشند و تفریح و زندگی میکنند.
بله! تجربهها هم به طرز شگفتانگیزی سطح آگاهی ما را تغییر میدهند. تا نبینیم، نشنویم، نخوانیم، دست به کار نشویم و سر از تجربههای متفاوت و هیجانانگیز درنیاوریم یک پای این آگاهی میلنگد.
اکتیک و سبک زندگی به زبان ساده
هربار که تجربهای برگزار میشود میتواند آغاز یک کشف تازه و یا پایان یک علاقهمندی کاذب باشد!
حالا فرض کنید برای کمی حال خوب یا یک علاقهمندی گذرا وقتی بیش از چندساعت صرف کنید. وسایلی بیش از یک بار تجربه کردن بخرید و... بماند که خیلی از علایق را تا امروز به دلیل همین سختیها فراموش کردیم.
سرگرمیهای تجربهمحور به شما کمک میکند بدون صرف وقت آنچنانی، فقط در اوقات فراغت، بدون خرید وسایل زیادی که شاید بعدا اصلا به کارتان نیاید، هر آنچه که دوست دارید را تجربه کنید.
نواختن پیانو را در خانه یک میزبان، نقاشی را روی بوم و با قلم یک هنرمند و خیلی از فعالیتهای تفریح و سرگرمی دیگر را به میزبانی افراد باتجربه امتحان کنید و به قول مینیمالیستهای مشهور سالهای اخیر «جاش» و «رایان»: «مردم رو دوست داشته باشید و از وسایل استفاده کنید، چون برعکسش هیچوقت جواب نمیده»